Σελίδες

Ο Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

ΕΝΟΤΗΤΑ 39: Ο Α' ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ.

Χώρες που συμμετείχαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο (μαύρο: Κεντρικές Δυνάμεις, μπλε: Αντάντ και σύμμαχοί της)


Στις αρχές του 20ού αιώνα οι χώρες της Ευρώπης που είχαν αναπτύξει μεγάλη βιομηχανία, ιδιαίτερα η Αγγλία και η Γερμανία, ήρθαν αντιμέτωπες. Αιτία ήταν, κυρίως, η προσπάθεια τους να εξασφαλίσουν περισσότερες πρώτες ύλες για τα εργοστάσια τους και νέες αγορές για τα προϊόντα τους. Αντιμέτωπα ακόμα ήρθαν και άλλα κράτη της Ευρώπης, που είχαν μεταξύ τους εδαφικές διαφορές.Έτσι διαμορφώθηκαν δύο αντίπαλα στρατόπεδα: Οι δυνάμεις της Αντάντ* (Αγγλία, Γαλλία, Ρωσία) και οι Κεντρικές αυτοκρατορίες (Γερμανία, Αυστρία), στις οποίες προσχώρησαν η Οθωμανική αυτοκρατορία και η Βουλγαρία. Με το ένα ή το άλλο στρατόπεδο βρέθηκαν και πολλές μικρότερες χώρες. Η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
Η αφορμή δεν άργησε να δοθεί. Ένας Σέρβος φοιτητής δολοφόνησε το διάδοχο της Αυστρίας, η οποία τότε κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Σερβίας (1914). Μέσα σε λίγες μέρες ο πόλεμος γενικεύτηκε στη διαιρεμένη Ευρώπη και επεκτάθηκε σε δύο κυρίως μεγάλα μέτωπα: το Ανατολικό (Γερμανοί εναντίον Ρώσων) και το Δυτικό (Γερμανοί εναντίον Γάλλων).

Η Ελλάδα την εποχή αυτή έζησε στιγμές αγωνίας και ταραχής.

Ο Βενιζέλος πίστευε πως η θέση της Ελλάδας ήταν στο πλευρό της Αντάντ, γιατί έτσι θα εξυπηρετούνταν καλύτερα τα συμφέροντα των υπόδουλων Ελλήνων. Οι περισσότεροι απ' αυτούς ζούσαν σε εδάφη της Τουρκίας, η οποία είχε συμμαχήσει με τις Κεντρικές αυτοκρατορίες. Αντίθετος με την πολιτική τού πρωθυπουργού ήταν ο βασιλιάς Κωνσταντίνος, που πίστευε στη νίκη της Γερμανίας και επέμενε να μείνει η Ελλάδα ουδέτερη. Η διαφωνία αυτή είχε ως αποτέλεσμα να αρχίσουν στο εσωτερικό της χώρας φοβερές διαμάχες, που δίχασαν τον ελληνικό λαό. Τελικά η Ελλάδα μπήκε στον πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ· ο Κωνσταντίνος αναγκάστηκε να παραιτηθεί και να εγκαταλείψει τη χώρα.
Ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος, που είχε σκορπίσει αμέτρητες συμφορές, τελείωσε το Νοέμβρη του 1918 με νίκη των δυνάμεων της Αντάντ. Ο Α΄Παγκόσμιος πόλεμος χαρακτηρίστηκε ως πόλεμος των "χαρακωμάτων" και των "θέσεων", καθώς σε όλα τα μέτωπα όσοι πολεμούσαν έμεναν καθηλωμένοι για μήνες ολόκληρους στα χαρακώματα.

Στο αποτέλεσμα αυτό είχε συμβάλει και ο ελληνικός στρατός με τη νίκη του εναντίον των Βουλγάρων στη μάχη του Σκρα (1918) και σε άλλα μέτωπα.


Στη διάρκεια των αιματηρών συγκρούσεων του Α' Παγκόσμιου πολέμου εκδηλώθηκε και η Ρωσική επανάσταση (1917), που ανέτρεψε το καθεστώς του τσάρου και εγκαθίδρυσε το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος. Η ατομική ιδιοκτησία καταργήθηκε και όλη η γη, τα εργοστάσια, τα μεταλλεία κτλ. περιήλθαν στο κράτος.

Με τη λήξη του πολέμου, η Ελλάδα πήρε από τη Βουλγαρία τη Δ. Θράκη και με τη συνθήκη των Σεβρών πήρε από την Τουρκία την Ανατολική Θράκη, (εκτός από την περιοχή της Κωνσταντινούπολης), καθώς και τα νησιά Ίμβρο και Τένεδο και την περιοχή της Σμύρνης.



ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

1.      Γιατί ήρθαν αντιμέτωπες η Αγγλία και η Γερμανία στις αρχές του 20ού αιώνα και ποια αντίπαλα στρατόπεδα διαμορφώθηκαν;(σελ.207)
2.      Ποια ήταν η αφορμή του Α' Παγκοσμίου πολέμου;(σελ.207)
3.      Ποια πολιτική υποστήριζε ο Βενιζέλος και ποια ο βασιλιάς Κωνσταντίνος; Τι αποτέλεσμα είχε η διαφωνία αυτή, ποια πλευρά υποστήριξε τελικά η Ελλάδα και τι έκανε ο Κωνσταντίνος;(σελ.207)
4.      Πότε τελείωσε ο Α' Παγκόσμιος πόλεμος, ποιος νίκησε και ποια η συμβολή του ελληνικού στρατού;(σελ.207)
5.      Πότε έγινε η Ρωσική επανάσταση, ποιόν ανέτρεψε, τί καθεστώς εγκαθίδρυσε και τί αποτέλεσμα είχε(σελ.207-208)
6.      Ποια εδάφη προσάρτησε η Ελλάδα, πότε και με ποια συνθήκη;(σελ.208)

1 σχόλιο:

Crisis and Critique είπε...

1914-2014, μια ιστορία για τα 100 χρόνια (που δεν τα στοχαστήκαμε): Ο παππούς Αλία πάει στον πόλεμο

- της Άζρα Νουχεφέντιτς

http://aftercrisisblog.blogspot.gr/2014/12/1914-2014-100_14.html